styczeń 2021 r.

JAKI PEJZAŻ?

Co wokół stacji za rok, za dwa, za  trzy ...

Jak wszystko dobrze pójdzie już po 2023 roku wszelkie niedogodności, jakie niesie trwający remont stacji kolejowej, znikną. Nie będziemy już odczuwać, że linia kolejowa dzieli miasto, że jest utrudniającą nam życie przeszkodą. Wszystkie cztery wiadukty staną się przyjazne nie tylko dla osób poruszających się pieszo lub samochodem. Zyskają przede wszystkim rowerzyści. Dzięki modernizacji będzie możliwe wygodne połączenie obecnych i przyszłych dróg rowerowych biegnących po obu stronach miasta. Poprawa funkcjonalności tego obszaru będzie znaczna i odczuwalna. To wszystko pięknie. Jaki jednak pejzaż ujrzymy?

Nowe perony zostaną zgrabnie połączone nowym tunelem z centrum przesiadkowym i placem przydworcowym. Dostaną nowe zadaszenia i windy. Niestety znikną z tego miejsca stylowe, o liczącej ponad wiek metryce, słupy wiaty z peronu drugiego. Z pierwszego będzie można łatwo przejść na obszerny i funkcjonalny parking przy ulicy Barnima, bez potrzeby pokonywania kilku ulic. Jak dobrze pójdzie, jego budowa powinna się rozpocząć jeszcze w tym roku. Z peronów drugiego i trzeciego oprócz wejścia do tunelu zejdziemy również pod wiadukt drogowy, a z pierwszego peronu będzie można zejść również bezpośrednio na ulicę Wyszyńskiego schodami biegnącymi tuż przy poczcie.

Spojrzenie na teren przyszłego P&R i pocztowa wizytówka Stargardu

Niestety nic nie wiadomo, by Poczta Polska, do tego czasu, podjęła się remontu swojego budynku. Jego obecna kondycja wyraźnie odbiega od otoczenia, a stanie się to jeszcze bardziej widoczne i rażące (przejście na parking będzie przy zapleczu budynku a zejście na ulicę tuż przy nim).

Kawał historii stacji przed swym nieuchronnym końcem (widok z obu stron)

Rozebrany zostanie (może szkoda), obecnie nieużytkowany, charakterystyczny budynek, stojący przy peronie pierwszym - w bezpośredniej bliskości miejsca, gdzie znajdować się będzie wejście do tunelu.

Podróżny wysiadający w Stargardzie po jednej stronie ujrzy nowoczesne centrum przesiadkowe a z drugiej niezbyt estetyczny widok dworca kolejowego. Jak wiemy nikt obecnie nie planuje jego remontu w najbliższych latach. Mając świadomość jak pożądane byłoby jednoczesne oddanie do użytku zmodernizowanej stacji z odrestaurowanym dworcem, Urząd Miejski, ale i TPS wystąpili w 2018 roku do PKP z prośbą o skorelowanie działań na tym obszarze z realizującymi inwestycję Polskimi Liniami Kolejowymi. Niestety odpowiedź jaka nadeszła z Centrali PKP nie mogła nas usatysfakcjonować. Poinformowano nas, że  dworzec w Stargardzie "znajduje się na liście 464  obiektów, dla których zostały zidentyfikowane potrzeby inwestycyjne, ale nie znajduje się na liście 188 projektów skierowanych do realizacji do 2023 roku w ramach w ramach Programu Inwestycji Dworcowych. Ewentualna zmiana w tym zakresie, będzie mogła być podjęta przez zarząd PKP S.A. w przypadku uwolnienia możliwości realizacyjnych PKP S.A. i dostępności źródeł finansowania". Z naszego województwa ten program objął jedynie dworce w Szczecinie Dąbiu, Koszalinie i Kołobrzegu (choć ten niedawno był modernizowany). Tak więc z górą stuletni dworzec w mieście o jednym z najwyższych w kraju wskaźników tzw. wymiany podróżnych, po raz kolejny nie znalazł się na liście obiektów przeznaczonych do remontu (a niektóre z nich będą remontowane po raz wtóry). Jeszcze chyba jest czas  do podjęcia wszelkich możliwych starań by znalazł się on na liście remontów w kolejnych latach. Mogłyby w tym zapewne pomóc pomysły przyszłego wykorzystania do celów publicznych pomieszczeń nie służących bezpośrednio podróżnym. Może udałoby się, aby dworzec odzyskałby swój blask jeszcze przed istotnym dla nas wizerunkowo rokiem 2026. To jest zadanie dla wszystkich, których nacisk i działanie może mieć jakiś wpływ na decyzje.  Gdyby ten remont połączyć z umiejętną kosmetyką  placu przydworcowego - byłoby idealnie. Dworce od początku były wizytówkami miast. PKP, po wielu latach zaniedbań, odnowiła już wiele budynków stacyjnych przywracając ich urodę i poprawiając funkcjonalność. Sporo z nich zachwyca.

W dalszym ciągu terenów kolejowych, przy ulicy Dworcowej, powstaje nowoczesne Lokalne Centrum Sterowania. Obiekt ten (jeden z dwóch) na linii Poznań-Szczecin pozwoli na zdalne kierowanie ruchem pociągów na tej trasie. Wjazd do niego zostanie urządzony bezpośrednio z ulicy. Nieco dalej powstanie budynek zaplecza socjalnego dla sekcji kolejowej. Szkoda, że korzystając z okazji, nie znaleziono nowego miejsca (poza centrum miasta) dla tej bazy warsztatowo-magazynowej.

Po drugiej stronie torów, przy ulicy Towarowej, po zakończeniu modernizacji linii uwolniony zostanie teren stanowiący obecnie zaplecze składowe firmy prowadzącej roboty remontowe. Miejsce to z uwagi na nadzwyczajną dostępność komunikacyjną (dla stargardzian, ale nie tylko) ma niebywały potencjał. Według uchwalonego w 2015 roku planu zagospodarowania można tam budować obiekty handlowe i biurowe. Oby z gustem.

Ostatnie lata znacznie podniosły atrakcyjność terenów znajdujących sie przy ulicy Towarowej i w jej bezpośredniej bliskości. To miejsce też czeka na swój czas, na zagospodarowanie godne centrum miasta.

Fragment ulicy Bema od frontu i od zaplecza

Na poprawę niedostrzegalnej dziś, ale szczególnej i wartej podkreślenia, urody obiektów dziewiętnastowiecznej przemysłowo-składowo-mieszkaniowej architektury kolejowej przy ulicy Bema pewnie trzeba będzie jeszcze długo czekać.

Oczekiwany niecierpliwie przez nas wszystkich finał prac modernizacyjnych na stacji Stargard i tuż przy niej, przyniesie znaczącą poprawę, przede wszystkim w zakresie sprawności i jakości komunikacji w mieście. Wdrożenie funkcjonowania Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej wprowadzi nową jakość pod tym względem na obszarze całego Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego. Ważne jednak, by przy tym niewątpliwie dla nas historycznym przedsięwzięciu w zakresie infrastruktury postarać się, by również to co wystaje nad ziemię, było przyjemne dla oka. Czekamy na budynki odnowione z poszanowaniem miejsca i historii, na  nawiązujące do nich obiekty małej architektury, na otoczenie wzbogacone o detale, a może i eksponaty kolejowe. Wszystko to wkomponowane w możliwą na tych terenach zieleń. Od tego jak zadbamy o tę przestrzeń zależy, czy będziemy się nią szczycić. A co ważniejsze jak będziemy się w niej czuć.

Taki pejzaż.

      M.J.   

Więcej o ilustracjach:

·         - Okolice dworca - fragment mapki wydawanej przez TPS

·         - Dawne widokówki:

• dworzec sprzed 1917 r.- ze zbiorów własnych

• wieża ciśnień sprzed 1905 r.- ze zbiorów MAH

·         -Zdjęcia współczesne - MJ