Niestargardzianie o Stargardzie

	Co było kiedyś "NA TAPECIE" TPS, czyli nasze akcje spełnione i niespełnione, ale zakończone lub żyjące już swoim życiem. Są tu też nasze trzy grosze, które dokładaliśmy w różnych sprawach.

Prezentujemy tu te z naszych dotychczasowych działań, które już się zakończyły. Różnorodne - mniejsze lub większe. Jednorazowe z efektem trwałym lub ulotnym (choć czasem z echem), oraz te o charakterze ciągłym, a są wśród nich i te nadal kwitnące (choć już bez nas). Wystarczy STARGARD Uniwersytet Trzeciego Wieku Wystawy fotografii Wystawy kronik Flaga Stargardu Wystawa o historii joannitów Konkurs "Odkrywamy Ziemię Stargardzką" Braliśmy też udział w różnych akcjach, czy wydarzeniach, organizowanych przez innych. Inicjowaliśmy działania lub udzielaliśmy też swego poparcia inicjatywom innych. Oto niektóre z nich. Budowa pomnika Jana Pawła II Stowarzyszenie..... "Zdrowie" Pomnik kolejarza - hołd dla pionierów Stargardu Ulica Magiczna, Jarmark Świętojański, Festyny ngo, Festyny MAH Patron Stargardu

Stargardzki UNIWERSYTET TRZECIEGO WIEKU 17 października 2000 r., w ramach Towarzystwa Przyjaciół Stargardu, rozpoczął w Stargardzie działalność Uniwersytet Trzeciego Wieku. W zajęciach uczestniczyło wówczas ok.100 osób. Jego pomysłodawcami i głównymi organizatorami byli: Edward Olszewski, Alicja Golisz - Wollek (oboje członkowie TPS) i Aleksandra Kwiecińska ówczesna dyrektorka Biblioteki Miejskiej. Uniwersytet skupia osoby, które, mimo emerytury, chcą utrzymać aktywność życiową, słuchając interesujących wykładów, uczestnicząc w działalności różnorodnych kół zainteresowań, spotykając się na imprezach okolicznościowych i turystycznych. Idea, która przyświecała założycielom UTW, którą wyrażają słowa: "wiedza - aktywność - ruch", ma na celu podtrzymywanie i rozwijanie sprawności intelektualnej oraz fizycznej ludzi starszych. Podobne placówki funkcjonują już od 30 lat w Europie Zachodniej, USA i Kanadzie. Stargardzki UTW był 26. tego typu placówką w Polsce. We wrześniu 2002 roku Uniwersytet został zarejestrowany jako odrębne stowarzyszenie i mógł działać już zupełnie samodzielnie. W dniu 22.10.2002 roku zostały wybrane pierwsze władze statutowe UTW, w tym Zarząd, którego prezesem została: Alicja Golisz-Wollek , w skład wieloosobowego zarządu weszli również inni członkowie TPS: Alicja Chrzanowska - skarbnik, Edward Olszewski -członek. Inauguracja roku 2002/2003 odbyła się 8 października. W tym roku akademickim ponad 120 studentów - oprócz wykładów - uczęszczało na zajęcia sekcji: historii i literatury, języków niemieckiego i angielskiego, promocji zdrowia, komputerowej, chóru, brydżowej i turystyczno-krajoznawczej. W celu wymiany doświadczeń stargardzki UTW nawiązał kontakty z innymi uniwersytetami tego typu w Polsce. Towarzystwo Przyjaciół Stargardu z radością i satysfakcją obserwuje sukces jakim jest powodzenie tej formy aktywności wśród ludzi odchodzących na renty i emerytury, a usamodzielnienie się Uniwersytetu ocenia, jako kolejny krok w jego rozwoju. Aktualnie kilku członków TPS działa również aktywnie w UTW. Co dalej i teraz? - patrz już na stronę UTW

Wystawy fotografii z życia powojennego Stargardu Chcąc przybliżyć najnowszą - powojenną - historię naszego miasta, Towarzystwo Przyjaciół Stargardu przygotowało trzy wystawy fotograficzne: "Stargard w fotografii 1945 - 1960" (rok 2002), "Stargard w fotografii 1961-1979" (w 2003) "Stargard i stargardzianie w fotografii 1980 - 2000" (w 2004). Chcieliśmy przybliżyć najnowszą historię naszego miasta przy pomocy zdjęć z domowych archiwów i pokazać jak zmieniało się nasze miasto po zniszczeniach roku 1945 a także przypomnieć nieistniejące już wizerunki niektórych jego ulic, placów i dzielnic. Gościny udzieliło nam stargardzkie Muzeum (wystawy prezentowaliśmy w bastei i głównym obiekcie Muzeum na Rynku Staromiejskim). Na ekspozycje złożyły się liczne zdjęcia i nieco przedmiotów przyniesionych przez stargardzian. Kontakty jakie wtedy nawiązaliśmy pomogły w wydaniu przez Artpress albumu "Stargard i jego mieszkańcy". W marcu 2008 roku Muzeum otworzyło już własną, interesującą wystawę "Dzień po dniu... Stargard 1945 – 1989" . Złożyły się na nią między innymi fotografie przyniesione przez osoby prywatne, niezmiernie cenne pamiątki minionych lat.

Wystawa kronik powojennego Stargardu W 2001 roku podjęliśmy próbę przybliżenia stargardzianom najbliższej historii miasta poprzez szczególne świadectwa, jakimi są kroniki stargardzkich organizacji społecznych, zakładów pracy i osób prywatnych. W nich zatrzymał się czas. Czas naszego powojennego wrastania w Stargard, w Ziemię Stargardzką, w Pomorze. To swoiste, bo subiektywne dokumenty. Świadectwo wydarzeń minionych dziesięcioleci dane przez kronikarza: zapisane jego ręką, przez niego sfotografowane. Wartość kronik nie sprowadza się jedynie do rejestracji faktów czy też ich charakterystyki. Cenne są również dlatego, że odzwierciedlają pewien sposób myślenia ich autorów, a poprzez to - atmosferę czasów, w których kroniki były tworzone. Rozproszone w różnych miejscach, u różnych ludzi - nie są znane szerszemu ogółowi. Zwróciliśmy się do wielu instytucji o udostępnienie nam kronik, pamiętników, albumów i innych podobnych opracowań. Chcieliśmy pokazać je mieszkańcom miasta na specjalnej wystawie zorganizowanej z okazji Dni Stargardu 2001 (trwała ona od 4 do 13 czerwca w pomieszczeniach SCK) Podczas gromadzenia informacji o istniejących kronikach zaskoczyło nas - jak jest ich dużo. Po koniecznej, z uwagi na ilość materiału, selekcji na wystawie zgromadziliśmy ok. 180 tomów kronik z 96 miejsc (patrz wykaz). Reprezentowane były księgi powstałe w zakładach pracy, placówkach kulturalnych, wojsku, komendzie policji, straży pożarnej, harcerstwie, parafiach, stowarzyszeniach, żłobkach, przedszkolach, szkołach, urzędzie miejskim, starostwie, klubach turystycznych i sportowych. Było też kilka kronik prywatnych. Zamiast relacji z wystawy chcemy zacytować wpisy (kliknij) jakie w księdze TPS zamieścili niektórzy ze zwiedzających. Pomysłodawcą i motorem wystawy był ZBIGNIEW LAMPART, już niestety nieżyjący członek TPS - piękna postać. Kochał życie, kochał kronikarstwo. Zbyszek, w 83 dni 2001 roku, zidentyfikował, przejrzał i skatalogował 646 kronik znajdujących się u 140 ich właścicieli. Efekt jego unikalnej pracy utrwalony został w II tomie "Stargardii" - rocznika Muzeum w Stargardzie. Notki z paru kronik znajdują się pod pod podprzyciskiem dalej pod tym zdjęciem (ale możesz kliknąć w niego także teraz). Nauczmy się cieszyć chwilą i ją chwytać. Utrwalmy ją dla siebie i dla potomnych.

Flaga Stargardu W grudniu 2007 roku Rada Miasta przyjęła wizerunek miejskiej flagi i banera. Było to zwieńczenie, podjętej w 2003 roku przez Towarzystwo Przyjaciół Stargardu, inicjatywy wzbogacenia symboliki miejskiej o flagę i łańcuch Prezydenta (pomysłodawcą przedsięwzięcia był Jerzy Waliszewski) Początkowo nasz pomysł przyjęty został z rezerwą. TPS konsekwentnie próbował go jednak zmaterializować szukając odpowiedniej dla Stargardu symboliki flagi (efekty rozważań zawarte są w uzasadnieniu Marcina Majewskiego), opracowując projekt graficznie (to praca Piotra Kosmala) i wstępnie uzgadniając propozycję ze znawcami zasad heraldycznych. Chcielibyśmy, żeby flaga z czasem została przyswojona także przez przeciętnego stargardzianina, jako jeden z symboli naszej miejskiej tożsamości. Na realizację, z naszej inicjatywy z 2003 roku, pozostaje jeszcze łańcuch Prezydenta jako symbol władzy samorządowej.

Wystawa - Joannici i kościół św. Jana w dziejach Stargardu Charakterystyczna wieża kościoła św. Jana stanowi dominantę w panoramie Stargardu. Również tak znacząca była rola tej świątyni w dziejach miasta. Duży impuls dla jego rozwoju dało przybycie na te tereny joannitów. Otrzymali oni od księcia Bogusława I ok. 1181 roku, kilka wsi i ziemię w miejscu, gdzie stoi obecny kościół. Przypomnienie tego faktu z historii Stargardu i podkreślenie znaczenia tej świątyni dla miasta dała - przygotowana przez Towarzystwo Przyjaciół Stargardu - wystawa zatytułowana 'Joannici i kościół św. Jana w dziejach Stargardu'. Otwarcie jej nastąpiło w lutym 2004 roku. W czterech kaplicach kościoła, eksponowane były ilustracje oraz teksty mówiące o związku joannitów i świątyni ze Stargardem. Poprzez zdjęcia interesujących fragmentów i detali ukazane było jej piękno. W tym samym roku Towarzystwo wydało przewodnik po historii i architekturze kościoła napisany przez Marcina Majewskiego. Świątynia ta z roku na rok pięknieje "wewnętrznie i zewnętrznie". Od nocy świętojańskiej w 2008 roku - w 600-lecie wmurowania kamienia węgielnego pod kościół w jego dzisiejszym kształcie - dzięki podświetleniu, i z daleka widać jej charakterystyczną, strzelistą sylwetkę, także w nocy.

KONKURS Odkrywamy Ziemię Stargardzką Ponad sto opisów obiektów zostało nadesłanych przez 42 uczestników konkursu pn. "Odkrywamy Ziemię Stargardzką". Konkurs zorganizowało w 2003 roku Towarzystwo Przyjaciół Stargardu przy udziale Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Autorzy najciekawszych prac otrzymali nagrody i wyróżnienia. Głównym motorem całego przedsięwzięcia był nieoceniony Edward Olszewski. Korzystając również z materiału będącego plonem konkursu, wspólnie z Marianem Skwarą, napisał on książkę "Ziemia Stargardzka z bliska" wydaną w 2005 roku przez TPS.

Pomnik Jana Pawła II W kwietniu 2005 roku Rada Miejska podjęła inicjatywę budowy pomnika Jana Pawła II powołano ośmioosobowy Komitet Organizacyjny. W jego skład weszło między innymi trzech członków TPS: Mariusz Jankowski, Marcin Majewski (jako pracownik Muzeum), Jan Zenkner (przewodniczący Komitetu). W czerwcu Prezydent Stargardu powołał Sąd Konkursowy do przeprowadzenia konkursu na opracowanie koncepcji pomnika, w którego skład, oprócz członków Komitetu, weszły kolejne cztery osoby. W wyniku konkursu wybrany został projekt autorstwa profesora Aleksandra Śliwy z ASP w Krakowie. Komitet Organizacyjny zajął się następnie organizacją społecznej zbiórki pieniędzy na ten cel. Dzięki hojności stargardzian dnia 2 kwietnia 2006 roku został w Stargardzie odsłonięty jeden z najpiękniejszych pomników naszego papieża w Polsce. I właściwie jedyny prawdziwy polski pomnik w Stargardzie. Dla wielu stargardzian jest to, mimo usytuowania w samym sercu miasta, miejsce refleksji i zadumy. Z lewej: Model pomnika (1:1) w pracowni w Krakowie Z prawej: Pomnik już u nas (fragment)

Lecznictwa i Promocji Zdrowia - "Zdrowie" W maju 2003 roku, zaniepokojeni polityką zachodniopomorskiego oddziału NFZ w stosunku do Stargardu i pasywnym, by nie powiedzieć przyzwalającym, stanowiskiem ówczesnych władz powiatu w kwestii zakresu i kształtu opieki zdrowotnej w naszym mieście i kłopotów w kwestii rozbudowy szpitala wystosowaliśmy list otwarty do instytucji i osób mających wpływ na politykę zdrowotną oraz lokalnych mediów. Zadaliśmy w nim wiele pytań. W jego wyniku uaktywniło sporo osób, którym te problemy nie były obojętne: Powstał Społeczny Komitet Wsparcia - "Nowy szpital", który zebrał kilka tysięcy podpisów w kwestii dokończenia I etapu inwestycji pn "Pawilon ginekologiczno-położniczy i modernizacja szpitala w Stargardzie i oddania do do użytku pawilonu 2b. Myślimy, że w jakiś sposób, ten ruch nacisku, jaki wtedy powstał przyczynił się do tego, że zadania te zostały zrealizowane W czerwcu 2003 roku utworzył się Komitet Założycielski Stargardzkiego Stowarzyszenia Wspierania Lecznictwa i Promocji Zdrowia - "Zdrowie". W jego skład weszli lekarze i działacze społeczni, a wśród nich pięciu członków TPS. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w KRS w 2003 roku, a w 2005 roku uzyskało status organizacji pożytku publicznego. Współpracuje ze stowarzyszeniem "Stokrotka, współuczestniczy w organizacji akcji informacyjnych i profilaktycznych (m.in "Tydzień walki z rakiem"), zbiera środki na zakup sprzętu medycznego. Po spełnieniu swego pierwotnego celu stowarzyszenie zaprzestało działalności.

Pomnik kolejarza - hołd dla stargardzkich pionierów W 2017 roku na Rynku Staromiejskim stanął pomnik kolejarza, który przypomina o tym, że pierwszą grupą Polaków jaka przybyła do Stargardu po jego zdobyciu byli kolejarze. Również w tym roku (12 maja) obchodzono po raz pierwszy Dzień Pioniera. Cieszymy się, że właśnie w ten sposób przywracamy pamięć o pierwszych mieszkańcach powojennego miasta. Sprawa początków polskiego, powojennego Stargardu zawsze nas interesowała. Chodziło o pamięć tych dni. Wydaliśmy książkę zawierajacą wspomnienia z 1945 roku, szukaliśmy fotografii, które pokazywały tamte dni by zaprezentować je na wystawach i w unikalnym albumie "Stargard i jego mieszkańcy" (wydane przez Artpress, Inowrocław - Stargard 2003). W 2007 roku skierowaliśmy do Rady Miejskiej Stargardu pismo, w którym wywołaliśmy temat potrzeby symbolicznego upamiętnienia w przestrzeni miejskiej ludzi, którzy jako pierwsi przybyli do powojennego Stargardu, którzy sprawili, że to miasto wróciło do życia i zostało uznane, najpierw przez nich, a później przez ich dzieci, za swoje. Nasz prezes zaprezentował też nasze stanowisko przed stargardzkimi rajcami. Dobrze, że idea upamiętnienia stargardzkich pionierów po wielu latach nabrała konkretnych kształtów. Oto treść naszego pisma z 2007 roku. Towarzystwo Przyjaciół Stargardu zwraca się z uprzejmą prośbą o rozważenie możliwości i sposobu uhonorowania pierwszych polskich stargardzian - pionierów powojennego Stargardu. W naszym mieście rośnie kolejne pokolenie, dla którego oczywisty jest fakt, że Stargard to ich miasto rodzinne. Zasługą tych pierwszych, nowych obywateli Stargardu: wygnańców, tułaczy, poszukiwaczy nowego życia czy skierowanych tu z innych stron jest, że to miasto żyje, rozwija się i jest - bez żadnych wątpliwości - nasze. To co dziś jest oczywiste, takim nie było wtedy, kiedy nasi ojcowie i dziadowie, w latach czterdziestych XX wieku, przybywali tu, po wielkiej i okrutnej wojnie. Ich wybór i decyzja była aktem dużej odwagi, a mimo ogromu zniszczeń jaki zastali, podjęli trud przywrócenia naszego miasta do życia. Odbudowę przeprowadzili też z szacunkiem dla dokonań pokoleń przeszłych, pomorskich i niemieckich, stargardzian. Tej odwadze, wysiłkowi i wyobraźni winniśmy my, obecni i przyszli potomkowie pionierów - pamięć i szacunek. Czas powoduje, że tych, którzy byli tu pierwsi, jest coraz mniej. Warto by tych żyjących i tych, którzy odeszli, symbolicznie uhonorować - dla nas i dla przyszłych pokoleń. Warto też wzbogacać Stargard o nasze współczesne, polskie symbole. Chcielibyśmy by w sposobie upamiętnienia uniknąć patosu i wielkich wydatków. By mając na celu wzmacnianie tożsamości mieszkańców, znaleźć formę jak najbardziej naturalną. Całemu przedsięwzięciu powinno towarzyszyć opracowanie naukowe i wydawnictwo tyczące tych czasów. A przede wszystkim winno ono łączyć stargardzian. aktualizacja - 4.2019

cdn...